Màu sắc, độ trong, hay trọng lượng? Yếu tố nào quyết định giá trị viên đá quý?

Đá quý từ lâu đã được xem là biểu tượng của sự sang trọng và quý phái. Nhưng điều gì khiến một viên đá trở nên giá trị hơn những viên đá khác? Có rất nhiều yếu tố ảnh hưởng đến giá trị của một viên đá quý, nhưng nổi bật nhất là màu sắc, độ trong suốt, trọng lượng carat và kỹ thuật cắt.

I. Bốn yếu tố cơ bản khi đánh giá một viên đá quý

Khi đánh giá một viên đá quý trên cùng một hệ tham chiếu về loại đá thì có bốn yếu tố cơ bản cần xem xét: màu sắc (color), độ trong suốt (clarity), trọng lượng carat (carat weight), và kỹ thuật cắt (cut). Trong đó, màu sắc thường được xem là yếu tố nổi bật nhất, đặc biệt đối với những loại đá quý như ruby, sapphire, emerald hay spinel. Màu sắc càng rõ nét, đậm đà, đều màu từ đáy đến bề mặt tinh khiết và phát ra ánh neon mê hoặc trong mọi điều kiện ánh sáng thì giá trị của viên đá càng cao.

Độ trong suốt là yếu tố rất quan trọng khi Bạn đã chọn xong màu sắc. Viên đá càng ít tạp chất, càng ít bao thể hoặc không có vết rạn âm bên trong thì càng là viên đá đẹp và có giá trị.

Trọng lượng carat xác định kích thước và cũng ảnh hưởng trực tiếp đến giá trị, nhưng kỹ thuật cắt mới chính là yếu tố giúp làm tôn lên vẻ đẹp tổng thể của viên đá, bằng cách tối ưu hóa sự phản chiếu ánh sáng bên trong đến mắt nhìn.

II. Màu sắc, độ trong, trọng lượng hay giác cắt? Yếu tố nào quyết định giá trị viên đá quý?

Trong các yếu tố: màu sắc, độ trong suốt, trọng lượng carat và kỹ thuật cắt, yếu tố nào là quan trọng nhất khi quyết định mua một viên đá quý? Và tại sao lại có sự phân biệt giữa các yếu tố này trong việc định giá?

Mỗi yếu tố đều đóng vai trò quan trọng, nhưng một viên đá có màu sắc sống động trải đều khắp viên đá, lại đủ đáy, lanh lửa không có tạp chất sẽ tạo ấn tượng mạnh nhất. Hãy ví dụ về Spinel Hồng thì dải Hồng nó có thể là hàng trăm màu: Đỏ hồng, Hồng phớt cam, Hồng phớt tím...nhưng màu Hồng phấn chuẩn loại 1 mới là màu đắt tiền nhất và mà cả thế giới đang săn lùng. Hoặc cũng là Spinel thì có đến hàng ngàn màu sắc khác nhau nhưng màu sắc của Spinel Cobalt mới là màu đắt nhất và hiếm nhất.

Thậm chí nếu là màu Cobalt loại 1, kích thước trên 5 carats, có ánh neon, sạch tinh thì còn hiếm và đắt hơn cả kim cương. Mặc dù kỹ thuật cắt và độ trong suốt cũng góp phần làm tôn lên vẻ đẹp, nhưng một viên đá có màu sắc kém sẽ không thể bù đắp được bằng những yếu tố khác. Vì vậy giá trị của đá quý được định giá dựa trên sự kết hợp của tất cả các yếu tố này, nhưng màu sắc thường là yếu tố được đặt lên hàng đầu.

III. Làm thế nào để phân biệt được đá quý tự nhiên và đá quý nhân tạo? Có những đặc điểm nào dễ khiến người mới bắt đầu nhầm lẫn?

Để phân biệt giữa đá quý tự nhiên và đá quý nhân tạo, cần phải chú ý đến nhiều yếu tố như sự hiện diện của các bao thể (inclusions) tự nhiên hoặc các dấu hiệu bất thường trong cấu trúc. Đá tự nhiên thường có những tạp chất hoặc vết nứt nhỏ bên trong, tạo nên tính độc đáo cho từng viên đá. Trong khi đó, đá nhân tạo có xu hướng hoàn hảo một cách không tự nhiên.

Tuy nhiên, với công nghệ hiện nay, việc sản xuất đá nhân tạo đã đạt đến trình độ rất cao, khiến nhiều người mới dễ bị nhầm lẫn. Nhưng với một người có kiến thức, kinh nghiệm và trải nghiệm nhiều năm như tôi ở lĩnh vực này thì tôi có thể phân biệt được chính xác đến hơn 90% đâu là đá quý tự nhiên và đá quý nhân tạo. Phần lớn nữa sẽ dựa vào cái gọi là "tần số rung động" khi tôi nhìn thấy viên đá. Nếu là viên đá Quý tự nhiên, nó sẽ có vẻ đẹp thực sự ở chiều sâu và có sự "kết nối" vô cùng với người đang nhìn thấy nó, một dạng truyền năng lượng. Còn đá quý nhân tạo chắc chắn không thể cho tôi cảm giác đấy. Dù là viên nhân tạo hoàn hảo đến đâu tôi vẫn nhận ra đó là vẻ đẹp rất "giả trân".

Vì vậy, lời khuyên của Vivian dành cho người mua đá quý khi chưa có nhiều kinh nghiệm là hãy tìm đến những địa chỉ uy tín, tìm hiểu kỹ, yêu cầu có kiểm định tin cậy kèm theo cho từng viên đá. Nếu có được một người giàu kinh nghiệm tư vấn cho bạn khi quyết định mua, đặc biệt là mua những viên đá giá trị cao thì càng đảm bảo hơn cho Bạn. Kiểm định chưa phải là tất cả người mua đá Quý trông cậy vào.